"Eksponat miesiąca" - styczeń 2020
Nominacja Kazimierza Urniaża na porucznika powiatu kowieńskiego z 3.02.1779 r.
Prezentowany eksponat jest najstarszym dokumentem znajdującym się w zbiorach Grajewskiej Izby Historycznej. Nie wiąże się jednak bezpośrednio z okolicami Grajewa.
Jest to nominacja Kazimierza Urniaża na stopień porucznika powiatu kowieńskiego (ówczesne województwo trockie na terenie Wielkiego Księstwa Litwewskiego). Dokument został wydany 3 lutego 1779 r. Osobą wystawiająca niniejszy dokument, był Ignacy Józef Zabiełło herbu Topór (ur. 1745 zm. 1795/96). W latach 1769–1782 chorąży kowieńskim, w 1773 r. szambelan Stanisława Augusta Poniatowskiego, w latach 1782–1793 – marszałek kowieński, zaś w 1793 r. kasztelan kowieński. Poseł na Sejm z powiatu kowieńskiego w latach 1776 i 1780.
Dokument został sporządzony na grubym papierze obecnie w kolorze beżowym i o wymiarach 355 x 430 mm. Dokument przechowywany był jako zgięty na sześć części
i jest obecnie w złym stanie. Jest zapisany jednostronnie, pismem odręcznym, w języku polskim z wykorzystaniem gdzieniegdzie zwrotów po łacinie. Zawarty w nim tekst brzmi:
Ignacy z Chrzczona Zabieło Chorąży Generalny Powiatu kowieńskiego Jenerał Major Wojsk Wo Xa Litto Saski, Kubiluński, Oszmniański, Zasztowtoński Starosta.
Wszem w obec y każdemu z osobna, a mianowicie Gub. Jww. Imć Pom Senatorom Dygnitarzom Urzędnikom Ziemskim y Grodzkim, Rycerstwu, Szlachcie y Obywatelom Pttu kowieńskiego po Zaleceniu uprzeymych Chęci moich z mocy mnie daney y powierzoney od Całego Prześwietnego Pttu kowieńskiego widząc zdolności w Osobie Imć Pana Kazimierz Urniaża ad artem militarem za aktualnego Porucznika w powiecie kowieńskim w okolicy Urniażach wyznaczam. Oraz mocy y prerogatywy szczycenia się tym urzędem de Jure consensibili dozwalam. I takowy kredenc ręką moją przy odciśnieniu pieczęci authoryzuję. Pisan Roku 1779 Mca Februarji 3 Dnia.
Ignacy Zabiełło Chorąży Pttu kowieńskiego WXLo.
Na środku pod tekstem w czerwonym laku została odciśnięta (obecnie nieczytelna) pieczęć.
Niniejszy eksponat do zbiorów Grajewskiej Izby Historycznej przekazał w 2008 r. Pan Henryk Modzelewski [1923-2014], który był jednym z prekursorów badań historycznych nad przeszłością Grajewa i okolic. Więcej informacji o jego osobie można znaleźć na stronie: https://grajewiak.pl/index.php/biogramy/694-modzelewski-henryk
