Muzeum Historyczne w Grajewie (Grajewska Izba Historyczna)
Eksponat miesiąca – Wrzesień 2024 r.
Jako eksponat września proponujemy nekrolog oficera, stacjonującego w Grajewie 9 Pułku Strzelców Konnych - por. Stanisława Strzelbickiego, który zmarł we wrześniu 1938 r.
Dokument wykonany został z cienkiego kartonu o beżowej barwie w formie prostokąta o wymiarach 140 x 92 mm. Zadrukowany jest tylko jego awers. Wokół krawędzi czarna ramka o szer. 5 mm. Wewnątrz nadrukowana w kolorze czarnym treść, która jest wyśrodkowana.
ś. † p. / Stanisław Sas Strzelbicki / porucznik pułku strzelców konnych / im. generała Kazimierza Pułaskiego / ur. 2 kwietnia 1906 r. / zmarł tragicznie opatrzony św. Sakramentami / 5 września 1938 roku./ Obrzęd pogrzebowy odbył się w środę dn. 7 września b. r. / z Kościoła parafialnego w Grajewie na miejscowy / cmentarz wojskowy. / Rodzeństwo i Rodzina / Wrzesień, 1938 r.
Użycie czasu przeszłego sugeruje, że nekrolog ten stanowił zapewne formę pamiątkowej wizytówki wręczanej uczestnikom pogrzebu.
Nekrolog zachował się w bardzo dobrym stanie. Karton jest delikatnie pożółkły. Niniejszy przedmiot znajduje się w zbiorach Muzeum Historycznego jako depozyt Towarzystwa Przyjaciół 9 Pułku Strzelców Konnych.
Urodził się 2 IV 1906 r. w Kamionce Strumiłowej na terenie woj. tarnopolskiego, jako syn Mieczysława Jana i Marii Antoniny Józefy ze Ścibor-Rylskich. Ukończył 8 klas gimnazjum Królowej Zofii w Sanoku, w którym w 1924 r. zdał maturę. Ukończył także 8 semestrów studiów na Akademii Rolniczej w Dublanach. 12 VII 1927 r. został wcielony do 20 puł i skierowany do Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, którą ukończył w 1928 r. w stopniu wachm. pchor. rez. W związku z przejściem do służby stałej w okresie 1 IX – 14 X 1930 r. ukończył kurs unifikacyjny Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie, a następnie kontynuował naukę
w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu (15 X 1930 – 15 VIII 1932). Po jej ukończeniu z wynikiem bardzo dobrym jako absolwent IX promocji został mianowany na stopień podporucznika i przydzielony do 20 puł. W III 1935 r. został przeniesiony w szeregi stacjonującego w Grajewie 9 psk. W 1936 r. ukończył kurs obrony przeciwpancernej w CWPiech. w Rembertowie. Składał również podanie do Wyższej Szkoły Wojennej, do której jednak nie został przyjęty, co spowodowało przerwę w służbie dla zdobycia wyższego wykształcenia. W związku z tym w dniu 1 X 1937 r. został na okres 10 miesięcy przeniesiony w stan nieczynny. Z dniem 1 VIII 1938 r. powrócił w szeregi 9 psk. Niestety już 5 IX 1938 r. zmarł tragicznie podczas dorocznych manewrów pułku w Ceranowie (pow. Węgrów). Pochowany został w dniu 7 IX 1938 r. na grajewskim cmentarzu. Jego grób zachował się na cmentarzu do dnia dzisiejszego i w latach 2011-2012 został odrestaurowany staraniem członków Towarzystwa Przyjaciół 9 PSK i Społecznego Komitetu Renowacji Grajewskiego Cmentarza Parafialnego.