Grajewska Izba Historyczna - "Eksponat miesiąca"

Złota Odznaka ZNP z legitymacją na nazwisko Tadeusz Muras

We wrześniu jako eksponat miesiąca proponujemy Złotą Odznakę Związku Nauczycielstwa Polskiego z legitymacją na nazwisko Tadeusz Muras.

Zostały one przekazane do zbiorów Grajewskiej Izby Historycznej w lipcu 2020 r. przez Aleksandrą Prystin, córkę Tadeusza Murasa.

Odznaka ma kształt nieregularnej tarczy, z łukowato wciętymi górnymi narożnikami, zbliżony do prostokąta o wymiarach 25 x 16 mm. Wykonano ją z mosiądzu pokrytego miejscowo emalią. Następnie została ona poddana pozłacaniu i oksydowaniu.

Zaświadczenie o ukończeniu kursu informacyjno-organizacyjnego przysposobienia kobiet do obrony kraju z sierpnia 1939 r.

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat miesiąca sierpnia proponuje „Zaświadczenie o ukończeniu kursu informacyjno-organizacyjnego przysposobienia kobiet do obrony kraju”. Dokument został wystawiony na nazwisko Wachnik Regina w dniu 16 sierpnia 1939 r. po ukończeniu przez nią kursu, który trwał od 5 maja do 5 sierpnia 1939 r.

Haftowana makatka 

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat miesiąca lipca proponuje haftowaną makatkę kuchenną.

Makatkę wykonano z tkaniny lnianej w kolorze białym o wymiarach 770 x 560 mm. Znajdujący się na niej haft został wykonany nićmi (kordonkiem) barwy ciemnoczerwonej.

Wykonany haft, to scenka rodzajowa. Centralnie znajduje się patera z owocami (m.in. jabłka, gruszki, winogrona, ananas). Na lewo od niej stoi młoda kobieta, trzymająca w rękach tacę z owocami, na prawo zaś widzimy młodego mężczyznę, trzymającego w dłoniach pojedyncze owoce. Oboje ubrani są w letnie stroje: kobieta ma na sobie sukienkę, mężczyzna zaś jest w krótkich spodenkach i w koszuli. W przestrzeni miedzy ich głowami, centralnie nad paterą z owocami znajduje się napis „Smacznego”. Górny i oba boczne brzegi wypełnione są stylizowaną bordiurą w formie wici kwiatowej z dodatkowymi elementami geometrycznymi. Element wici kwiatowej znajduje się też pod paterą z owocami.

Eksponat został przekazany do zbiorów Grajewskiej Izby Historycznej w lipcu 2020 r., zachowany jest w stanie bardzo dobrym.

Cennik Cechu Rzeźnicko-Wędliniarskiego w Grajewie

na sprzedaż mięsa i wędlin – 1937 r.

Jako eksponat miesiąca czerwca proponuje cennik Cechu Rzeźnicko-Wędliniarskiego w Grajewie na sprzedaż mięsa i wyrobów wędliniarskich z 1937 r.

Przedmiot jest papierowym dokumentem o wymiarach 250 x 155 mm szerokości. Ma on formę drukowanego formularza do odręcznego wypełnienia, co też faktycznie nastąpiło.

Autografy kolarzy Wyścigu Dookoła Polski - 1958 r.

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat miesiąca maja proponuje autografy uczestników Wyścigu Dookoła Polski z 1958 r.

Eksponat jest wyrwaną z zeszytu kartką papieru w kratkę i ma wymiary 205 x 138 mm. Z obu stron jest zapisana odręcznymi podpisami (autografami) kolarzy, biorących udział w etapie Wyścigu Dookoła Polski z 1958 r., który miał swój start w Grajewie, a kończył się w Olsztynie. Wykonane odręcznie podpisy, różnymi długopisami/piórami nie zawsze są w pełni czytelne, ale wśród nich da się wyróżnić podpisy m.in. następujących osób: Tatarsky, Frisch, Inthaler, Müller, Reisinger, Chantrain, Devriesse, Everaerts Goossnes, Vandenbroeck, Lepine, Estival, Quidu, Champion, Raidde, Rhien Gaidermans, Van der Ven, Kool, Steenwoorden, Zidan, Valent, Levacic, Jugo, Helmut Stolper, Oldenburg, Fielder I, Fielder II, Grunzig, Johnny Blundson, Hughes, Bartrop, Eastwood, JW Oldfield England, Wierucki T., Jankowski, Ulik, Pijanowski, Pancek, Prygiel, Wawrzko, Matuszewski, Kowalski, Wilczewski, Piechaczek, Wróbel, Ścibiorek, Kamiński, Łasak, Klabiński, Tłustochowicz, Grabowski, Steindten, Krupiński, Kaczmarczyk, Gęszka, Chwiendacz, Wrzesiński, Królak, Burak, Chomoniuk, Głowaty, Łozowicki, Gazda, Gazda K., Osiak, Fornalczyk, Pruski, Rudawski, Jarzębski, Miś, Krawczyk, Brzeiżnski, Bednarek, Janik, Beker, Pokorny, Preczyński, Miszczak, Trochanowski, Podobas, Więckowski, Bugalski, Cieślak, Bedyński, Wiśniewski, Wójcik, Jarząbek, Domański, Jurek, Kost, Paradowski, Świątek, Woźniak, Cierajewski, Brzezowski. Przy niektórych z nazwisk można też rozróżnić zapisane numery startowe m.in.: 12, 15, 19, 31, 35, 37, 41, 56, 63, 65, 73,

Nieśmiertelniki włoskie z terenu obozu w Boguszach/Prostkach 

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat miesiąca kwietnia proponuje dwa nieśmiertelniki włoskie z terenu obozu w Boguszach/Prostkach.

Oba nieśmiertelniki zostały wykonane z cienkiej, miedzianej blaszki w formie prostokątów o wymiarach ok. 36x40 mm, którego górna krawędź pierwotnie była wyciągnięta do góry i zakończona otworkiem służącym do przeciągnięcia sznurka. Wzdłuż krawędzi wytłoczenie w formie wypukłego rantu służące do łączenia z drugą blaszką, gdyż w oryginale nieśmiertelniki składały się z dwóch blaszek, na których był nieco różny układ wytłoczonych napisów. W naszych zbiorach znajduje się w każdym przypadku tylko jedna z nich. Na powierzchni zostały wytłoczone w kilku rzędach z wyrównaniem do lewej (wysokość liter ok. 3 mm) dane personalne żołnierzy, do których należały:

Legitymacja pracownicy Nadwiślańskich Kolei Żelaznych z 1910 r.

Jako eksponat marca prezentujemy legitymację pracownicy Nadwiślańskich Kolei Żelaznych z 1910 r.
Dokument został wystawiony 1 listopada 1910 r. dla Zofii Ksepko. Jest on wykonany z płótna o barwie zielonej, ma wymiary 179 x 134 mm i jest składany w pół, w związku z czym można wyróżnić 4 „strony”. Dokument zawiera czarne nadruki, dodatkowo wypełniony jest pismem odręcznym, całość w języku rosyjskim.

Książka z biblioteki Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Grajewie

W tym roku obchodzimy podwójną rocznicę związaną z Mikołajem Kopernikiem – 19 lutego mija 550 lat od jego urodzin, zaś 21 maja 480 lat od jego śmierci. Dlatego jako eksponat miesiąca lutego proponujemy książkę z pieczęciami Grajewskiego Gimnazjum imienia Mikołaja Kopernika.

Jest to „Pamiętnik Mierosławskiego (1862-1863)” wydany przez Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska” w Warszawie w 1924 r. Książka ma 225 mm wysokości, 150 szerokości oraz 17 mm grubości grzbietu. Jest oprawiona w płócienno-tekturową okładkę w kolorze ciemnozielonym.

Odznaka Pamiątkowa Sejmu Ustawodawczego 1919–1922   

grajewskiego posła Jana Zyskowskiego

Jako eksponat miesiąca stycznia proponujemy Odznakę Pamiątkową Sejmu Ustawodawczego, którą otrzymał pierwszy poseł związany z Grajewem – Jan Zyskowski.

Książeczka wkładowa z okresu II RP

– Komunalnej Kasy Oszczędności powiatu szczuczyńskiego w Grajewie

Grajewska Izba Historyczna jako eksponat grudnia prezentuje książeczkę wkładową Komunalnej Kasy Oszczędności powiatu szczuczyńskiego w Grajewie, pochodzącą z okresu II Rzeczpospolitej.

Książeczkę wydrukowano w 1929 roku została nakładem czasopisma „Oszczędność” (Warszawa, ul. Napoleona 7) w Zakładach Graficznych „Nasz Sklep – URANIA” S.A. Całość dokumentu liczy 16 ponumerowanych stron zszytych w tekturowej okładce. Książeczka ma wymiary 100 x 155 mm.